Kasım Ayında Üretici ve Market Fiyatları Arasındaki Makas Açıldı!

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB), 1 Aralık 2025 tarihli yazılı açıklamasında, yaklaşık 20 yıldır yürüttüğü aylık üretici ve market fiyatları çalışmasının Kasım ayı sonuçlarını ve girdi maliyetlerindeki değişimleri kamuoyu ile paylaştı.

📉 Üreticide Fiyatlar Düştü, Markette Yükseldi

Kasım ayında üretici ve market fiyatları arasındaki en büyük fark %392,86 ile mandalinada görüldü. Bu, mandalinanın üreticideki fiyatının 4,9 katı fazlaya markette satıldığı anlamına geliyor.

• Mandalinadaki fiyat farkını; portakal (%206,87), ıspanak (%203,80), maydanoz (%191,39) ve havuç (%189,17) takip etti.

• Ãœreticide 6,20 TL olan mandalina markette 30,56 TL’ye, 16,80 TL olan portakal ise 51,55 TL’ye satıldı.

• Açıklamada, fiyat makasının varlığının yadsınamaz bir gerçek olduÄŸu, önemli olanın bu farkın nedenlerini doÄŸru deÄŸerlendirmek ve spekülatif faaliyetleri önlemek olduÄŸu vurgulandı.

🛒 Market ve Üretici Fiyatlarındaki Öne Çıkan Değişimler

Kasım ayında market fiyatlarında 42 ürünün 18’inde artış, 24’ünde düşüş yaÅŸandı.

• Markette En Çok Artan Ãœrünler: Pırasa (%149,5), ıspanak (%118,3), fındık (%71,7) ve antep fıstığı (%58,5) oldu.

• Markette En Çok Azalan Ãœrünler: Marul (%55), portakal (%46,6) ve kuru soÄŸan (%43,3) oldu.

Ãœretici fiyatlarında ise 34 ürünün 10’unda artış, 18’inde düşüş görülürken, 6 üründe deÄŸiÅŸim olmadı.

• Ãœreticide En Çok Düşen Ãœrünler: Portakal (%43,1), mandalina (%38), karnabahar (%36,5) ve kabak (%30,8) oldu.

• Ãœreticide En Çok Artan Ãœrünler: Patates (%34,9), salatalık (%34,6), pırasa (%17,2) ve kuru incir (%15,8) oldu.

🚧 Üretici Fiyat Düşüşlerinin Nedenleri

TZOB, üretici fiyatlarındaki değişimlerin temel nedenlerini de açıkladı:

• Mandalina ve Portakal: Adana’daki tarım işçileri grevi nedeniyle hasatın aksaması, erkenci mandalinaların raf ömrünü kaybetmesine yol açtı. Rusya’nın alternatif ülkelere yönelmesi ve bu yılki rekolte artışı, arz fazlalığına ve mandalina fiyatlarının hızla düşmesine (1-2 TL seviyelerine kadar) neden oldu. Mandalinadaki sert düşüş, portakal talebini de azaltarak fiyatları aÅŸağı çekti.

• Karnabahar ve Kabak: Arz fazlalığı ve talebin düşmesi fiyatların gerilemesine sebep oldu.
• Patates ve SoÄŸan: Depo ve işçilik maliyetlerinin eklenmesi fiyatları artırdı.

• Salatalık ve Pırasa: Arzın düşmesi fiyat artışına neden oldu.

📈 Girdi Maliyetleri Yükselişte

Tarım girdi fiyatlarındaki artış da dikkat çekti.

• Gübre Fiyatları (Yıllık): Ãœre gübresinde %65,5, 20.20.0 kompoze gübresinde %47,5 ve amonyum nitrat gübresinde %45,5 oranında artış görüldü.

• DiÄŸer Girdiler (Yıllık): Süt yemi %28, besi yemi %29,8, mazot %29,9, tarım ilacı %13,6 ve elektrik fiyatları %12,8 oranında arttı.

  Download