Giresun Haberleri

Ferrero‘yu Beklerken*

Bu yazıyı paylaşın

Bir taraftan fındıklar toplanıyor bir taraftan da kurtulup pazara iniyor. Toprak Mahsulleri Ofisinin vermiş olduğu fiyat (Giresun kalite 53.-TL, Levant kalite 52 .- TL) Serbest piyasada oluşan fiyatlar 43,5 – 48 TL arasında işlem görüyor (Trabzon’da fındık fiyatları 43,5 -44 TL civarında). Benim anlamakta zorlandığım bir husus var.

Tamam, elbette ki hükümetin verdiği taban fiyat tartışılabilir. Ama şunu da unutmamak gerekir ki bu bir taban fiyat. Piyasa fiyatı ile TMO alım fiyatı arasında uçurum olmasına rağmen ne hikmetse. Yine de piyasaya yaş kuru fındık geliyor ve satılıyor. Biz müstahsiller olarak ürünümüze sahip çıkmazsak başkasının merhametine bırakırsak o zaman şikâyet hakkımızı kaybederiz. Ama ben fındığımı satmak zorundayım hemen paraya ihtiyacım var TMO da 20 gün sonra veriyor diyorsak o zaman alternatif var. Fındığını güzelce hazırla bir araba kirala lisanslı depoya bırak bıraktığın fındığın %75’i kadar dokuz ay vadeli sıfır faizli yani faizsiz kredini çek işini gör fındık fiyatları senin istediğin yere geldiği zaman satarsın. Canım Tirebolu’dan Giresun’a fındık mı gider zaten 1 ton 1,5 ton fındığım var. Devlet senin araba paranı da veriyor. Bonus olarak da stopaj ve KDV muafiyetinden dolayı ton başına ekstra 1.500 TL fazla alıyorsun.

Bunlar zor iş ben bunlarla uğraşamam diyorsak şikâyet etmeyeceğiz çünkü tembellik bizde. Şunu hatırlatmakta fayda var bu sadece şimdilik Giresun kalite fındık için geçerli Çünkü dünyada fındık lisanslı depo sadece Giresun’ da var.

Şimdi gelelim asıl meseleye. Öyle enteresan bir sezon yaşıyoruz ki Herkes, Bütün ihracatçılar bütün sanayiciler bütün fındık fabrikacıları bütün manavlar gözlerini kulaklarını açmış Ferrero firmasının vereceği fiyatı bekliyoruz. Ne kadar acı değil mi. Yıllardır bu fındık işini yapanlar bir araya gelip hükümetin verdiği fiyata alternatif fiyat oluşturup fındık almayı beceremiyoruz. Maalesef fındıkta bir babayiğit yetiştirmemişiz. Ve elin adamı dediğimiz İtalyan firmasının vereceği fiyatı dört gözle bekliyoruz.

Üstüne bir de ülkemize fındık tarımı nasıl yapılır verim nasıl artırılır diye baktığımızda, ön plana çıkan kurum yine aynı firma. Peki, bizim tarımla ilgili kuruluşlarımız ne yapıyor, Bir kısmı devletin verdiği dönüm başı destek paraların listesini yapmakla meşgul bir diğeri verilecek o paradan benim payıma ne kadar düşer de ne kadar gelir elde ederim diye hesap etmekle meşgul ve bir de hep bir ağızdan kahrolsun Ferrero diye beyanatlar veririz.

Önümüzdeki 3-4 yıl içerisinde fındıkla ilgili bir başka gelişme ile karşılaşacağız. Bugün Türkiye’deki fındık kırma tesislerinin kapasitesi mevcut rekoltenin hemen hemen üç katı. Ancak Ferrero’nun batı bölgesinde temelini attığı fabrika gibi tesislerin oranı da Türkiye fındığının toplamının üçte biri kadar bile değil. Neden çünkü bizdeki fabrikalar hala 1960-70 yılı teknolojisine göre çalışıyor. Fındığı milimetrik elemek Kabuğundan vurgunsuz tertemiz ayırmak çıkan naturel iç fındığa yumurta muamelesi yapmak ve de lazer ve renk ayırıcı teknolojilerle besleyip işçilikten maksimum tasarruf etmek. Hem de kaliteyi maksimize etmek. Duyduğuma göre kurulacak bu fabrikanın yıllık kapasitesi toplam üretimimizin %35 -40’ına denk geliyor. Bizim şimdi üretim yaptığımız fabrikalar bu tesis karşısında nal toplar. Biz müstahsiller olarak da bahçemizi yarıya veririz onlar toplar işler çikolata yapar biz de bakkaldan satın alırız, neden? Neden biz fındıktan memnun değiliz? Çünkü biz müstahsilden başlayarak ihracatçıya kadar hep birlikte fındığa bu muhteşem nimete hakaret ederek topluyor kurutuyor satıyor, İhraç ediyoruz. Ben dâhil hiç rastlamadım fındığı sattıktan sonra eğer fındık 1-2 lira yukarı gitmişse aldığımıza şükretmeyip karşı taraf beni kandırdı diye sitem edip moralini bozmayana. Âmâ sattıktan sonra düşmüşse -Ben akıllı davrandım ben sattım ben kurtuldum, deriz.

Yarın veya öbür gün o elin gâvuru fiyatı açıklar her taraftan küfür seslerini işitiriz. Devlette 53 TL adam verdi fındığa 50 TL ayıp değil mi günah değil mi yazıklar olsun.

Peki, TMO bu yıl yaklaşık en az 250 bin ton fındık almayı planlıyor Ürünümüzü düzgün hazırlayıp TMO’ya versek bu fındık fiyatı 52’nin altına iner mi? Hayır, ama biz zahmet edip ürünümüzü düzgün hazırlamıyoruz tüccara veriyoruz. Neden? Çünkü tüccarlardan yaş kuru çürük çarık alabilen her türlü tüccar var piyasada. (gerçi onlara tüccar demek gerçek tüccarlara hakaret). Kaliteli fındık üretiyoruz diye bizleri sürekli takdir eden arkadaşım fındığını kurutmadan gel al diyor bizim ekip gidiyor fındığınız bir gün daha güneş yesin tam kurumamış diyor. Başkaları alıyor ya diye cevap veriyor ve bizim ekip bırakıp gelince bir başkasına satıyor bu ne yaman çelişki? (zaten bizim arabalarda suyla çalışıyor(!) )

Ne diyordu Trifonidis

Fındık dinsizdir, fındık imansızdır (haşa) vs.

Babam rahmetli bize ne öğretti ve sık sık dile getirdi?

– Fındık nimettir, Fındık berekettir, Fındığı olup ta şükür etmeyen zır cahildir. Fındık düğündür, bayramdır. Fındık nimetine yatırım yapan hiçbir zaman kaybetmez. Fındığını hazırlayıp sattıktan sonra ihtiyaçların dışında beÅŸ çuval fındığın kalmışsa sen zenginsin. Fındık okuldur sana hayatı öğretir. Fındık zahmettir ama aynı zamanda rahmettir alın teriyle elde ettiÄŸin ürünün bereketi çok olur. Fındığına sahip çık Allah ülkemizi fındıksız bırakmasın.

1980 öncesi ekonomi kitaplarında en önemli üç ihraç ürünü tanıtılırdı fındık buğday kumaştı. Ama o zamanlar tabii ki Giresun ve çevre illerde fındık vardı. Şimdilerde ise fındık her tarafta.

Coğrafi olarak Giresun fındığına Sakarya veya Samsun fındığı ile aynı oranda destek vermek gerçekten çok haksızlık ve acı.

Değerli dostlarım,

Tıpkı yerel markalardan yerel manavlardan yerel küçük marketlerden dev büyük marketlerin mahalleye kadar gelmesine benzer bir şekilde fındıkta da geliyor. Eğer güçlerimizi birleştirip tamamen ihracata dayalı son derece mükemmel ürünler üretip o firmaya rakip bir oluşum içerisinde olmazsak biz daha çok bekleriz Ferrero’yu gelsin bize fiyat versin diye.

Müstahsilinden ihracatçısına kadar kendimize çekidüzen vermezsek bu muhteşem nimetten kesinlikle hak ettiğimiz geliri elde edemeyeceğiz.

Şimdi bir de empati yapın Ferrero firması siz olsanız bir yabancı ülke olan Türkiye’de iş yapıyor olsanız fındığa fiyat vermekte acele eder misiniz? Adamlar da onu yapıyor. Başınızı çok ağrıttım ancak bir de kamuoyu yoklaması yapalım.

Bu yazdığım yazıyı bir salonda konuşma yapmış gibi kabul edin ve salonda bulunan fındıkla ilgili paydaşlara şu soruyu soruyorum;

-Müstahsil arkadaşlar bir yabancı firma 10 dönüm esas alınarak 20 yılda elde edeceğiniz ürünün yani 20 ton fındığın parasını 500 bin TL olarak peşin verip kiralamak istiyor ne dersiniz?

Salonun yarısı el kaldırır mı?

– DeÄŸerli fındık kırma fabrikası sahipleri. Yılda 3000 ton fındık kırıp 1 milyon Türk Lirası gelir elde edeceÄŸiniz var sayılarak, 10 milyon TL karşılığı peÅŸin ödemek ÅŸartıyla fabrikanızı 20 yıllığına kiraya verir misiniz?

Salonun yarısı el kaldırır mı belki daha fazlası!

Cevabınız evet ise biz maraba olmaya hazırız.

Mümkün değil diyorsanız haydi hep birlikte çalışmaya. İşimizi geliştirip rekabet şartlarını zorlamaya. Yoksa o şirket bugün Ferrero olur yarın bir başkası.

Hepinize hepimize yeni sezon hayırlı uğurlu olsun bol bereketli olsun.

Her işin başı olan sağlık, afiyetle nice üretim ve ticaret yıllarına hep birlikte İnşallah.

*H. İbrahim Paltun, SMMM, Fındık Sanayicisi

Cevap bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için çerez politikamızı inceleyebilirsiniz. Anladım