Online Giresun Platformu
Sistemler Arasındaki Etkileşim Ekonomi ve Ekoloji

Ekonomik krizler iklim değişikliği ve doğal kaynakların tükenmesi gibi ekolojik sorunlar hem ekonomik hem de toplumsal sistemler üzerinde büyük etkiler yarattı. Ekolojik iktisat, sürdürülebilir kalkınma ve büyümenin sınırlılığı gibi konular, ekolojik faktörlerden etkilendi.
Ekonomi; insanların yaşayabilmek için üretme, ürettiklerini bölüşme biçimlerinin ve bu faaliyetlerden doğan ilişkilerin bütünü iken ekoloji, canlıların hem kendi aralarındaki hem de çevreleriyle olan ilişkilerini tek tek veya birlikte inceleyen bilim dalıdır. Bu iki kavram her ne kadar farklı görülse de aslında birbiri ile ilişkilidir.
Giresun Üniversitesi Dereli Meslek Yüksekokulu akademisyenlerinden Doç. Dr. Özgür Kanbir’in “Ekonomik Gelişme ve Ekoloji” adlı çalışmasında, ekolojinin evden dünyadaki tüm canlılığa doğru uzanırken ekonominin de evden dünyadaki tüm insanların üretim ve tüketim faaliyetlerine kadar uzandığı belirtildi.
Örneğin artan endüstriyel faaliyetler, trafik yoğunluğu ve fosil yakıt kullanımı hava kirliliğinin artmasına neden oldu. Hava kirliliği; solunum yolu hastalıkları, kalp hastalıkları, kanser ve erken ölümler gibi sağlık sorunlarına yol açtı. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler bu durumdan daha fazla etkilendi. Hava kirliliğinin neden olduğu hastalıkların tedavisi için sağlık harcamaları arttı, bu durum bireyler üzerinde mali yük oluşturdu ve işgücü kaybına neden oldu. Ayrıca, bu ekolojik sorun bireylerin yaşam kalitesini düşürüp üretkenliklerine de olumsuz etki etti. Sonuç olarak ekonomik faaliyetlerin ekolojik dengesizliklere yol açabileceği ve bu dengesizliklerin insan sağlığı üzerinden ekonomik maliyetler doğurabileceği görüldü.
Doç. Dr. Özgür Kanbir’in yaptığı çalışmaya göre, sanayileşmenin yarattığı çevresel etkiler ve üretim-tüketim sonrasında oluşan atıklar ile ortaya çıktı. Nüfus artışı, yeni ihtiyaçlar ve değişen yaşam beklentileri tüketimi- üretimi ve enerji kullanımını zorunlu kıldı. Doğal çevrenin içinde bulunduğu bu durum; bakımsızlık, ilgisizlik, aşırı kullanım ve yok olma tehlikesi yarattı. Devletin yanlış müdahaleleri; ekolojide sağlık sorunları, gıda kıtlığı, iklim krizleri ve doğal afetler gibi sorunlara neden oldu, ekonomide de tarımsal verimliliğin düşmesi, doğal kaynakların tükenmesi, artan sağlık harcamaları ve iklim değişikliğinin getirdiği ekonomik kayıplar gibi sorunlara yol açtı. Bu nedenle, ekonomi ve ekoloji arasındaki ilişkinin hem toplum hem de politika yapıcılar tarafından anlaşılması gerekmektedir. (Bilimin Kamusal İletişimi (bil-ki) TÜBİTAK 1001, proje no: 123K063)
Muhabir: Tülin Ersoy