Tirebolu’nun Kalbinde Bir Miras: Hacı Osman Vakfı Binası Yeniden Hayat Bulmalı

Tirebolu’nun tarihî ve kültürel dokusu, zamanın yıpratıcı etkisine rağmen hâlâ ayakta durmaya çalışan yapıların izinde yaşıyor. Bu izlerden biri de Hükümet Meydanı’nda yer alan, geçmişi derin köklere dayanan Hacı Osman Vakfı’na ait binadır. Ne yazık ki bugün, bu değerli yapı kaderine terk edilmiş, yıkılmanın eşiğinde durmaktadır. Ancak hâlâ geç değil. Doğru bir restorasyon projesi ile bu yapı sadece eski ihtişamına kavuşmakla kalmaz, aynı zamanda Tirebolu’nun çehresini de değiştirebilir.

Bu bina, sadece mimari bir yapı değil; Tirebolu halkının belleğinde yer eden bir simge, bir dönem tanığıdır. Onarılarak kültürel bir merkez, müze, kütüphane ya da sosyal faaliyet alanına dönüştürülmesi, hem tarihî mirasın korunmasını sağlayacak hem de kente yeni bir dinamizm kazandıracaktır. Özellikle Hükümet Meydanı gibi kamusal bir alanda böyle nitelikli bir yapının ayağa kaldırılması, bölgenin estetik değerini artıracak, kentlinin belleği ile buluşmasını sağlayacaktır.

Restorasyon sadece fiziksel bir onarım değildir; aynı zamanda tarihsel bir onurdur. Hacı Osman Vakfı binasının restorasyonu, Tirebolu’ya sahip çıkmanın, geçmişle gelecek arasında bir köprü kurmanın en somut adımıdır. Bu yapı ayağa kalktığında, sadece taşlar ve duvarlar değil, aynı zamanda bir kentin ruhu da yeniden canlanacaktır.

Tirebolu, geçmişine sahip çıkarak geleceğine yön verebilir. Hacı Osman Vakfı’na ait bu yapı, bu dönüşümün simgesi olmaya adaydır.

Tirebolu’daki Hacı Osman Vakfı binası, Osmanlı’nın son dönemlerinden kalma eski bir konak.  Üç katlı, düzenli ve simetrik bir yapı; dış duvarları sıvalı ve boyalı idi. Üst kısmında üçgen çatılı bir alınlık var, yanlarda yarım sütunlar süsleme yapıyor – bunlar Avrupa mimarisinden esinlenmiş. Üst katta balkonlu pencereler (eskiden cumba gibi çıkıntılıydı), alt katta demir parmaklıklı pencereler ve kemerli bir kapı bulunuyor. Girişte çift kanatlı ahşap kapı, demir korkuluklar ve eğimli çatı, Karadeniz ustalarının elinden çıkma. Şimdiki hali harap: Kırık camlar, sarmaşıklar sarılmış, terk edilmişlikten bozulmuş, ama eskiden renkli ve oymalıymış.

Bu bina, Osmanlı’da Batı tarzı ile yerel mimarinin karışımı bir yapıdır. Bu tip yapılar Karadeniz kıyısındaki birçok Osmanlı kasabasında Batı etkilerinin geleneksel mimariye karıştığı bir geçiş sürecidir. Dolayısıyla Hacı Osman Vakfı binası, geç Osmanlı sivil mimarisinin Tirebolu’daki ender örneklerinden biridir.

*SavaÅŸ OdabaÅŸ – Sanat Tarihçisi