Online Giresun Platformu
Temmuz ayında emekli maaşlarına yapılan yetersiz zamlar çok tartışılınca kamuoyunda Cumhuriyetin 100. Yılı münasebetiyle emeklilere bir defaya mahsus ikramiye verileceği söylentileri çıkmaya başladı. Bu söylentiler zamanla 5.000 lira olacak şekilde somutlaşmaya başladı. Sonunda iş ciddiye bindi ve meclis açılınca hükümet kanadına mensup bir grup milletvekili çıkacak bir kanun içine bir madde olarak bu ikramiyenin ödeneceğini iliştirdi.
Bu düzenleme “Kurumca bu Kanun ve ilgili mevzuat uyarınca 2023 yılı Ekim ödeme döneminde gelir veya aylık ödemesi yapılanlara dosya bazında 5.000 TL tutarında bir defaya mahsus olmak üzere ödeme yapılır” şeklinde yapıldı. İstisna olarak da “Gelir veya aylık almakta iken 2023 yılı Ekim ayı içinde bu Kanun veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında sigortalı olarak çalışanlar ve bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamına girecek şekilde faaliyette bulunanlar ile sigortalı olup olmadıklarına bakılmaksızın 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasında sayılan işyerlerinde aylıkları kesilmeksizin çalışanlara bu madde uyarınca ödeme yapılmaz” şeklinde 5510 sayılı kanuna geçici 98.madde olarak kabul edildi.
Bu maddenin uygulanması için de Sosyal Güvenlik Kurumuna yetki verilerek “Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ile ödeme tarihini belirlemeye Kurum yetkilidir” Bu madde gereğince bugüne kadar çıkarılan herhangi bir genelgeye rastlamadık ama kurum bu ödemeleri hesaplara yatırmaya başladı. Buna göre 11-13 Kasım tarihleri arasında SSK emeklilerine, 14 Kasım tarihinde de Bağkur ve Emekli Sandığı emeklilerine ödeme yapacağı duyuruldu. Ancak bu tarihler arasında parasını almak için banka ve PTT kapılarına giden bazı emekliler hesaplarına para yatmadığını görerek sükûtu hayale uğradılar. Uğradılar çünkü yukarıda belirtilen madde gereğince emekli değil çalışan gibi değerlendirildiğini öğrendiler.
Meclis zaten çalışan emeklileri kapsam dışında tutarak büyük bir hayal kırıklığı yaşatmıştı. Bu sefer de babadan dededen kalan birkaç dönüm araziyi boş bırakmayarak onu işlemeyi ve ekonomiye katkı sunmayı devlet çalışma olarak görmüş ve onları kapsam dışında bırakmıştı. Bu durum garip bazı durumları da ortaya çıkarmadı değil dönüm başına 170 lira aldığı için bu ikramiyeden olan birçok kişi mağdur olurken kayıtdışı çalışan çok büyük kesim de bundan yararlanmış oldu.
İşin diğer bir garip yanı da bürokrasinin meclis iradesine vurduğu bir başka darbe oldu. Doğum borçlanmasında olduğu gibi meclis iradesinin aksine bürokrasi ödenecek olan bu ikramiyeyi de önledi. Bilindiği gibi meclis doğum borçlanmasını da askerlik borçlanması gibi çıkardığı halde bürokrasi doğumdan önce sigortası olmayan kadınların borçlanması yapmasını önlemişti. Bu defa da olay o kadar vahim olmasa da muhtemelen 5 milyon civarında bir çiftçi kitlesi bu ödemeden yararlanamayacak. Bu da siyasi iktidara yerel seçimlere giderken bir darbe olacak gibi görülüyor. Oysa bu ödeme hiç gündeme gelmese bu kadar tahribat yapmazdı. İlk etapta çalışmak zorunda kalan emekliler küstürülürken ikinci etapta da aile gelirine ufak tefek katkı sağlamak için tarımla uğraşan, ziraat odasına kaydı olan büyük bir kitle kaybedildi. Bu saatten sonra bir düzenleme yapılır mı hiç sanmam öyle olsa bir iki haftadır bunu dillendiren oda başkanları dikkate alınsaydı iş daha başından düzeltilebilirdi. Bürokrasinin bu yorumu iktidar sahiplerinin canına mihnet bir yorum oldu. Zaten vermiyorlardı şimdi hiç vermezler. Öyle ya emekliler bütçe üzerinde büyük yük oluşturuyorlar.